Zapraszamy w środę, 18 maja 2022 r., o godz. 17.00 na prelekcję oraz debatę „My wobec przeszłości: napisy niemieckie w polskim Szczecinie, napisy polskie w ukraińskim Lwowie”. Zaproszenie do udziału w debacie przyjęli Ksenia Borodin we współpracy z Iwanną Honak oraz Michał Dębowski we współpracy z Poliną Wierzchowiec.
Szczecin i Lwów to dwa miasta, w których po II wojnie, w wyniku zmiany granic, doszło do wymiany ludności. Niemiecki Stettin stał się polskim Szczecinem, a polski Lwów sowieckim, a po 1991 r. ukraińskim Lwiwem.
W obu miastach zachowały się ślady przeszłości – to nie tylko okazałe gmachy publiczne, charakterystyczne symboliczne przestrzenie, historia i tradycja. To także ślady mniej rzucające się w oczy, często pojawiające się znienacka, po latach zaniedbań, w wyniku zmian prowadzonej polityki historycznej czy ewolucji kultury pamięci – napisy na miejskich murach, które przetrwały w językach minionych epok.
W jakim stopniu zostały zachowane polskie napisy we Lwowie, a w jakim w Szczecinie? Jaki jest stosunek mieszkańców do tego typu pamiątek? Czy chęć ich uchronienia i odrestaurowania budzi kontrowersje, czy stanowi jeden z elementów opieki nad przeszłością? Jaki jest nasz stosunek do dziedzictwa zastanego na tych ziemiach po II wojnie światowej? Na te i inne pytania będą odpowiadać eksperci od lat zajmujący się opieką nad spuścizną.
Ksenia Borodin – lwowianka, po napadzie Rosji na Ukrainę zamieszkała Szczecinie. Filolożka, slawistka, tłumaczka z czeskiego, absolwentka Uniwersytetu im. Iwana Franki we Lwowie, studiów podyplomowych języka polskiego, polskiej literatury i kultury w Katowicach, przebywała na stypendiach w Warszawie, wykładała język ukraiński dla cudzoziemców na Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Pracuje w Katedrze Filologii na Ukraińskim Uniwersytecie Katolickim we Lwowie. Jest autorką dysertacji „Kolekcja Wacława z Oleska »Pieśni polskie i ruskie ludu galicyjskiego« w dziejach folkloru ukraińskiego”, monografii „Pieśń ukraińska w zainteresowaniach Wacława Zaleskiego”. Współautorka (z Iwanną Honak) serii książek „Lwów po polsku”. Dotychczas ukazały się trzy: „Imię domu oraz inne napisy”, „Miejskie życie na co dzień”, „Znak jakości”.
Iwanna Honak – magister turystyki, starszy wykładowca Podkarpackiego Instytutu im. Gruszewskiego Międzyregionalnej Akademii Zarządzania Personelem, pilotka wycieczek, przewodniczka po Lwowie. W obręb jej zainteresowań naukowych wchodzą turystyka międzynarodowa, w szczególności polsko-ukraińska, Lwów jako turystyczne centrum ukraińskiego i międzynarodowego znaczenia.
Michał Dębowski – absolwent historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz krakowskiej Akademii Dziedzictwa, stypendysta na Università degli Studi di Udine we Włoszech. Odkrywca nieznanego obrazu Petra Jana Brandla w kościele parafialnym w Żabowie koło Pyrzyc. Całe życie zawodowe związany z badaniem, ochroną i popularyzacją zabytków. W latach 2010–2018 kierował Wydziałem Zabytków Nieruchomych w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Szczecinie, od 2018 roku Miejski Konserwator Zabytków w Szczecinie. Miłośnik muzyki dawnej i współorganizator wydarzeń artystycznych realizowanych przez Fundację Akademia Muzyki Dawnej oraz Fundację Zamek Roztoka.
Polina Wierzchowiec – urodzona w Kazachstanie, od wielu lat mieszka w Szczecinie. Przewodniczka po Szczecinie i województwie zachodniopomorskim, specjalistka planowania podróży i lokalnych ciekawostek. kolekcjonerka pocztówek i pamiątek związanych ze Szczecinem. Współtwórczyni projektu „Garbate Historie” (garbatehistorie.pl), szlaku historycznego po dawnym Pogodnie (w ramach jednego z realizowanych projektów „Spod tynku. Historia miasta”). Zawodowo tłumaczka z języka rosyjskiego, native speaker.
Autorka fotografii: Magdalena Słomska