Warszawa, dnia 24 stycznia 1971 r.
MINISTERSTWO
SPRAW WEWNĘTRZNYCH
GABINET MINISTRA
Tajne
Egz[emplarz] nr 75
INFORMACJA
dot[ycząca] aktualnej sytuacji w kraju
O godz. 8.00 dnia 24 bm. sytuacja w Szczecinie przedstawiała się następująco: siłami MO utrzymywana była blokada Stoczni im. Warskiego. Milicja nikogo nie wpuszczała na teren zakładu. W stoczni przebywa prawdopodobnie około 1600 osób. Kontynuowany jest strajk w filii Stoczni Remontowej „Parnica”, na terenie której znajduje się około 400 osób. Również w dalszym ciągu strajkuje 100 pracowników parowozowni w porcie. Nadal strajkują pracownicy MPK. W godzinach rannych nie wyjechał na miasto ani jeden tramwaj i autobus.
W ciągu nocy usunięto z terenu miasta 78 różnych haseł i napisów wykonanych farbą olejną na płótnie, dykcie lub pisanych odręcznie kredą na murze. Napisy te nawoływały do solidaryzowania się ze strajkującymi.
W dniu wczorajszym w Stoczni im. Warskiego w Szczecinie, gdzie rano zebrało się około 5000 pracowników, w dalszym ciągu trwał strajk okupacyjny. Przedstawiciele tzw. grupy „wściekłych”, uciekając się nawet do pomocy pałek, blokowali wyjścia zakładu. Mimo to, w ciągu dnia wyszło do domów około 2000 osób, w tym personel CBKO[1].
W Stoczni Remontowej „Gryfia" I zmiana nie przystąpiła do pracy. Pracownicy ci opuścili zakład w godz. 13.00-14.00, udając się do domów. Natomiast około 300 pracowników II zmiany, podobnie jak w dniu wczorajszym, podjęło pracę.
W Stoczni Remontowej „Parnica" w dalszym ciągu kontynuowano strajk okupacyjny. Zakład był blokowany przez pikieterów.
W dniu wczorajszym załoga MPK w Szczecinie także nie przystąpiła do pracy. Prowadzone rozmowy z przedstawicielami tej załogi przez dyrekcję Zjednoczenia Gospodarki Komunalnej, nie dały rezultatów. Pracownicy MPK zamierzają kontynuować strajk nadał, w związku z czym reaktywowali stary komitet strajkowy.
W Zarządzie Portu Szczecin w godz. 6.30-13.30 pracę przerwali pracownicy basenu górniczego. Występowały też krótkotrwałe przerwy w pracy nabrzeży: „Ewa”, „Rumuńskie” i „Łasztownia”. O godz. 13.30 cała załoga portu przystąpiła do pracy.
O godz. 9.15 załoga warsztatów parowozowni Szczecin Główny (100 osób) przerwała pracę, a o godz. 11.00 uczyniła to samo załoga motowozowni na Wzgórzu Hetmańskim. Załoga parowozowni Szczecin Główny ogłosiła 5-dniowy strajk, wybierając w tym celu 8-osobowy komitet. Unieruchomienie obrotnicy spowodowało blokadę parku parowozów. W celu utrzymania ciągłości ruchu pociągów osobowych ściągano parowozy z innych stacji węzła szczecińskiego, co powodowało dezorganizację pracy na tych stacjach. Około godziny 14.00 przejściowo wstrzymano odprawy pociągów osobowych ze stacji Szczecin Główny. W tym czasie na stacji zgromadziła się około 100-osobowa grupa pracowników parowozowni, blokując dostęp do składów. Grupa ta została jednak rozproszona przy użyciu siły. Dalekobieżne pociągi osobowe były wyprawiane z dworca z 2-3 godzinnym opóźnieniem.
Nie pracowała również w dniu wczorajszym załoga Fabryki Maszyn Budowlanych „Famabud”, udając się około godz. 13.00 do domów. Natomiast w Fabryce Mechanizmów Samochodowych „Polmo” wskutek energicznej akcji dyrekcji robotnicy podjęli pracę, którą przerwali rano.
W dniu wczorajszym KW MO Szczecin zatrzymała 41 osób, a z 83 osobami odbyto rozmowy profilaktyczne.
23 bm. zakłady Trójmiasta oraz woj. gdańskiego pracowały normalnie. W stoczniach obserwowano pewne zniecierpliwienie ze względu na powolne realizowanie niektórych postulatów socjalno-bytowych, co miało wpływ na osłabienie dyscypliny pracy.
W dniu wczorajszym przerwało pracę na okres 2,5 godz. 80 robotników warsztatów mechanicznych Dolnośląskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego „Orzeł” w Mysłakowicach pow. Jelenia Góra. Strajkujący wysunęli żądania socjalno-płacowe.
Nie podjęła również wczoraj pracy załoga Rejonowych Zakładów Energetycznych w Szczecinku (80 osób), żądając podwyżki płac i zatrudnienia na terenie Szczecinka swych żon.
W dniu 23 bm. 80 pracowników Kaliskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego przerwało na okres 3 godzin pracę, protestując w ten sposób przeciwko obniżeniu ich zarobków w stosunku do miesiąca grudnia ub. roku o kwotę 300-400 zł. Przedstawiciele dyrekcji uznali słuszność tych żądań i przyrzekli wyrównanie zaniżonych zarobków.
Z żądaniami podwyżek płac wystąpiło w dniu wczorajszym: 100 pracowników transportu kolejowego OZOS w Olsztynie, 36 pracowników wydziału narzędziowni w Zakładach Mechanicznych „Ursus”, 78 pracowników transportu Zakładów Przemysłu Tytoniowego w Radomiu, 38 pracowników Zakładów Chemicznych „Zachem” w Bydgoszczy, 74 pracowników Zakładów Przemysłu Dziewiarskiego „Polo” w Kaliszu, 100 pracowników Olkuskiej Fabryki Naczyń Emaliowanych, pracownicy transportu wewnętrznego, montażu i narzędziowni wrocławskiej „Fadromy” oraz załoga warsztatów mechanicznych Huty Szkła w Wałbrzychu.
W trakcie zebrań gromadzkich w kilku powiatach woj. zielonogórskiego chłopi wskazywali na nieopłacalność hodowli w związku z podwyżką cen pasz. Natomiast 11 rolników z powiatu białogardzkiego (woj. koszalińskie) zerwało umowy kontraktacyjne na trzodę chlewną, uzasadniając swe decyzje nieopłacalnością hodowli z powodu wysokich cen pasz.
We Wrocławiu wśród załóg zakładów „Polar”, „ Aspa”, w Fabryce Farb i Lakierów oraz innych podnoszona jest konieczność zmian w kierownictwie KW PZPR, co wpłynęłoby, zdaniem dyskutantów, na uzdrowienie sytuacji w województwie. Podobnie opinie wyrażają także niektórzy dziennikarze.
Na terenie woj. gdańskiego ujawniono 59 dalszych wrogich ulotek, informujących tendencyjnie o wydarzeniach grudniowych.
W Lublinie przejęto 9 przesyłek nadanych z woj[ewództw] gdańskiego i szczecińskiego, z których 4 informując trwających na Wybrzeżu strajkach i wzywają do solidarności ze stoczniowcami robotników z FSC.
W zakładzie „Chemar” w Kielcach na tablicy ogłoszeniowej ujawniono 3 wrogie napisy przeciwko przywódcom naszego kraju.
Źródło: BEiA UOP, SPIS 154/14.
Informacja dotycząca aktualnej sytuacji w kraju [z dnia 24 stycznia 1971 r.]
w: Grudzień 1970 w dokumentach MSW" Wybór, wstep i opracowanie J. Eisler, Warszawa 2000, s. 130 -132
[1] Błąd: powinno być COKB, czyli Centralny Ośrodek Konstrukcyjno-Badawczy Przemysłu Okrętowego.