Plac Solidarności, na którym – a właściwie, pod którym – powstało Centrum Dialogu Przełomy, to miejsce szczególne, zwłaszcza w powojennej historii miasta. To miejsce, w którym wydarzyła się jedna z największych tragedii podczas rewolty w grudniu 1970 r. – właśnie na tym placu zginęło 12 osób.

Przez lata skwer, mimo usytuowania w centrum miasta, sprzyjał chwilom odpoczynku, wyciszeniu i refleksji. Teraz doszedł jeszcze jeden powód, aby przyjść właśnie tu: Centrum Dialogu Przełomy.

Punktem wyjścia do powstania akurat takiego – podziemnego – projektu CDP były dwie tradycje miejsca, w którym stanął budynek: przedwojennego, ściśle zabudowanego kwartału i powojennej, wolnej przestrzeni.

Oto, co napisali twórcy z pracowni architektonicznej KWK Promes Roberta Koniecznego, według projektu którego CDP jest budowane: „Naturalną konsekwencją decyzji o zachowaniu otwartego charakteru placu było ukrycie większości kubatury projektowanego obiektu pod ziemią. Układ uformowany przez naziemną część kubatury budynku został dopełniony wyniesieniem, stanowiącym domknięcie wnętrza urbanistycznego i izolację od ruchliwej ulicy."

Plac ma funkcjonować w powiązaniu z Centrum Dialogu Przełomy jako miejsce zgromadzeń podczas uroczystości – sprzyja temu jego amfiteatralna, „dośrodkowa” forma. Na placu znajduje się również główne wejście do budynku. Część naziemna została zredukowana wyłącznie do funkcji związanych ze strefą wejściową.

Większość kubatury – w tym cała przestrzeń ekspozycyjna i funkcje dodatkowe – znajduje się poniżej poziomu terenu. Komunikacja między poziomami odbywa się płynnie i intuicyjnie. Zewnętrzna pochylnia na placu Solidarności, sprowadza zwiedzających do wejścia głównego i dalej, do przestronnego holu, do którego można się dostać również bezpośrednio od ulicy Św. Piotra i Pawła. Z holu na ekspozycję prowadzą schody, równoległe do wejściowej pochylni. Funkcje dodatkowe zblokowane zostały w zwarty masyw, w którym wycięte zostały pochylnia i schody. Ekspozycja to otwarta, częściowo dwukondygnacyjna przestrzeń ze swobodnie rozrzuconą siatką słupów.

Dopełnienie i scalenie sąsiadującej reprezentacyjnej zabudowy, w połączeniu z utworzeniem wartościowej przestrzeni publicznej w tak atrakcyjnej lokalizacji, pozwoli w pełni wydobyć potencjał drzemiący w tym fragmencie miasta.

Budynek Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy w Szczecinie został uznany za najlepszą przestrzeń publiczną w Europie w konkursie European Prize for Urban Public Space 2016. Odważna realizacja Roberta Koniecznego i pracowni KWK Promes zdobyła tę nagrodę ex aequo z renowacją systemu nawadniania w ogrodach termalnych w Caldes de Montbui w Hiszpanii według koncepcji Cavaa Arquitectes. 

Podczas World Architecture Festival, Berlin 2016 (Światowym Festiwalu Architektury w Berlinie) budynek Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy zdobył I miejsce w kategorii „Kultura” oraz, w finale Festiwalu, jego najwyższe wyróżnienie – tytuł World Building of the Year 2016.

Ponadto budynek został wyróżniony w organizowanej przez Towarzystwo Urbanistów Polskich X edycji Konkursu na najlepiej zagospodarowaną przestrzeń publiczną w Polsce w kategorii "Nowo wykreowana przestrzeń publiczna", otrzymał wyróżnienie w Konkursie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2015 w kategorii Inwestycje, twórcy gmachu otrzymali także Grand Prix VI edycji Nagrody Architektonicznej POLITYKI.

 

oprac. Agnieszka Kuchcińska-Kurcz

 

european prize2
european prize1